Książki, które polecamy

Książki, które polecamy
W odpowiedzi na mejle i listy poniżej zamieszczamy kilka książek, które polecamy. Zachęcamy do nadsyłania nowych propozycji.

Ben White
Apartheid izraelski

Apartheid izraelski. Przewodnik dla początkujących to lektura obowiązkowa dla każdego, kto chce zrozumieć historyczne korzenie okupacji Palestyny, charakter trwającego tam dziś konfliktu oraz rozwój wznoszonego przez Izrael systemu represji, kolonizacji, separacji i dyskryminacji. Ben White pokazuje powstanie Izraela w wyniku czystki etnicznej przeprowadzonej w Palestynie w 1948 r, a także bada obecne struktury reżimu apartheidu narzuconego Palestyńczykom. Książka oparta na bogatym materiale źródłowym i rozległych badaniach autora w zajmujący i przystępny sposób wprowadza w trudną materię okupacji Palestyny. Główny tekst wzbogacony został relacjami Palestyńczyków ukazującymi konsekwencje reżimu apartheidu izraelskiego w ich codziennym życiu oraz rozdziałem pt. „Najczęściej zadawane pytania”.

Ben White – dziennikarz specjalizujący w tematyce palestyńsko-izraelskiej. Publikuje na łamach Guardiana online, The New Statesmen, Electronic Intifada, Al-Jazeera English online, Washington Report on Middle East Affairs, Middle East International.

——————————————————————————————————————

Norman Finkelstein
Gaza – o jedną masakrę za daleko

Norman Finkelstein jest jednym z najbardziej znanych intelektualistów amerykańskich żydowskiego pochodzenia, który – tak jak Noam Chomsky czy Naomi Klein – krytykuje politykę państwa Izrael. Za tę krytykę dostał od Izraela 10-letni zakaz wjazdu do tego kraju. Finkelstein, którego rodzice z warszawskiego getta zostali przez hitlerowców wywiezieni do obozów koncentracyjnych w Majdanku i Oświęcimiu, uważa, iż właśnie trauma Holocaustu jest tym, co nie pozwala uczciwemu Żydowi bronić prawa Izraela do bezkarnego łamania praw człowieka i norm międzynarodowych.

Przeciwnie. To Żydzi na całym świecie winni uważnie przyglądać się poczynaniom „państwa żydowskiego” i głośno piętnować jego zbrodnie – właśnie w imię ofiar Holocaustu, aby ich pamięć nie była bezczeszczona polityką podwójnych standardów, zgodnie z którą Izraelowi wolno torturować, zabijać i okupować, a innym oczywiście nie.

Finkelstein uważa, że poruszenie w świecie, jakie wywołała inwazja na Gazę, było tak duże, że od tej pory nieprawdopodobnym będzie usprawiedliwianie jakichkolwiek zbrodni izraelskich. Tym razem Izrael naprawdę poszedł za daleko. Zaś wszystkim zwolennikom polityki Izraela, niezależnie od orientacji politycznej i religijnej, wystarczy postawić proste pytania: „Czy jesteś za, czy przeciw czystce etnicznej, za czy przeciw dyskryminacyjnym prawom, za czy przeciw wyburzaniu domów, za czy przeciw drogom i koloniom tylko dla Żydów, za czy przeciw torturom, za czy przeciw masakrom?”

Norman Gary Finkelstein – (ur. 1953) amerykański politolog żydowskiego pochodzenia, w latach 2001-2007 profesor De Paul University w Chicago. Znawca i badacz Holocaustu oraz konfliktu izraelsko-palestyńskiego. W Polsce ukazały się jego dwie książki – Przedsiębiorstwo Holocaust (2001) oraz Wielka hucpa. O pozorowaniu antysemityzmu i fałszowaniu historii (2006).

Wydawnictwo Książka i Prasa

—————————————————————————————————–

Michel Warschawski
Izrael i polityka planowego  zniszczenia

Izrael i polityka planowego  zniszczenia Michela Warschawskiego to rodzaj krytycznego  przewodnika po izraelskim froncie konfliktu bliskowschodniego. Autor analizuje główne elementy palestyńsko-izraelskiej układanki: okupację, budowę muru rozdzielającego, nielegalną kolonizację, kryzys w ruchu palestyńskim, słabość izraelskiego  ruchu pokojowego. Warschawski odrzuca mitologię wojny z terroryzmem i neokonserwatywną ideologię zderzenia cywilizacji, którymi posługują się rządy w Tel Awiwie i ich sojusznicy w USA gwoli usprawiedliwienia eskalacji jednostronnej przemocy i łamania prawa międzynarodowego. Demaskuje rzekomo obronny charakter działań izraelskiej armii na Terytoriach Okupowanych, w Strefie Gazy i Libanie. Przywraca zachwiane przez propagandę proporcje sił głównych aktorów konfliktu.

Michel Warschawski (ur. 1949 w Strasburgu w rodzinie ortodoksyjnych Żydów) studiował teologię żydowską w szkole talmudycznej i filozofię na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie, działał w Izraelskiej Organizacji  Socjalistycznej znanej jako Macpen. W 1982 r. współzałożyciel Jesz Gwul – ruchu rezerwistów przeciwko najazdowi Izraela  na Liban. Trzykrotnie więziony za odmowę służby wojskowej w Libanie. W latach 1987-1990 aresztowany i skazany na więzienie pod zarzutem popierania nielegalnych organizacji palestyńskiego  ruchu oporu. Obecnie prezes Centrum Informacji Alternatywnej, który założył w 1984 r. Autor m.in. Israël – Palestine, le défi binational (2000), Sur la frontière (2002), Toward an Open Tomb. The Crisis of Israeli  Society (2004).

Wydawnictwo Książka i Prasa

——————————————————————————————————

Ewa Jasiewicz: Podpalić Gazę

Dlaczego Arabowie mieliby zawierać pokój? Gdybym był przywódcą arabskim, nigdy nie poszedłbym na żaden układ z Izraelem. To normalne: my zajęliśmy ich kraj. […] Był antysemityzm, naziści, Hitler i Auschwitz – ale czy to ich wina? Oni widzą tylko jedno: my tu przyszliśmy i odebraliśmy im kraj. Dlaczego mieliby się z tym faktem pogodzić?
Dawid Ben-Gurion, pierwszy premier Izraela

To prawdziwy „Raport z oblężonego miasta”. Autorka pojechała do Strefy Gazy w grudniu 2008 roku jako koordynatorka Ruchu Wolna Gaza, którego celem było przerwanie ówczesnej blokady Strefy przez wojska izraelskie. Żywność, leki, materiały przemysłowe – wszystko przemycano do Gazy tunelami, które Izraelczycy systematycznie niszczyli. Walka o byt przedstawiana była jako działania terrorystyczne.
Jasiewicz oddaje atmosferę życia w Strefie Gazy – opisy śmierci dziesiątków niewinnych Palestyńczyków sąsiadują z relacjami o kolejnych nalotach lub patrolach oraz ze wspomnieniami dawnych upokorzeń, a obficie przytaczane statystyki uderzają nierównym rozłożeniem liczby ofiar, ilości i jakości uzbrojenia.

Ewa Jasiewicz swoją książką rozbija stereotyp „islamskiego terrorysty”, bo okazuje się, że to, co myślimy, że wiemy o „terroryzmie”, staje się skomplikowane, niełatwe. Autorka solidaryzuje się z oporem przeciw okupacji i łamaniu praw człowieka. Pisze: „Każda wojna, okupacja i kolonizacja powinna być naszym problemem. Mamy obowiązek im się przeciwstawiać. […] Okupacja Palestyny jest naszą sprawą”.
Ja chcę tylko pomagać zwyczajnym ludziom i chcę dążyć do tego, żeby mogli prowadzić zwyczajne życie na swoich terenach. Żeby tam mógł zapanować pokój, to najpierw musi być sprawiedliwość i tak, że człowiek może prowadzić gospodarstwo, łowić ryby, posłać dzieci do szkoły. Jak mu to zabierzesz, to będzie stawiać opór – co w tym dziwnego?
Ewa Jasiewicz w rozmowie z Wojciechem Orlińskim, „Wysokie Obcasy”

Wydawnictwo WAB

———————————————————————————————-

Idith Zertal
Naród i śmierć. Zagłada w dyskursie i polityce Izraela

Od chwili powstania państwa Izrael Zagłada i miliony jej ofiar są stale obecne w tamtejszym prawodawstwie, w modlitwach, ceremoniach, sądach, szkołach, w prasie, w poezji, nagrobnych inskrypcjach, na pomnikach i w księgach pamięci. W dialektycznym procesie oswajania i wykluczania, pamiętania i zapominania, społeczeństwo izraelskie nieustająco definiuje samo siebie w relacji do Zagłady, uważając się za dziedzica, a zarazem za prokuratora ofiar, żałując za ich winy i jednocześnie dokonując odkupienia ich śmierci. Tę właśnie złożoną relację Idith Zertal poddaje precyzyjnej analizie. W swej książce ukazuje, jak ważną rolę od ponad sześćdziesięciu lat odgrywają ofiary Zagłady w izraelskiej debacie politycznej, a zwłaszcza w konflikcie izraelsko-arabskim. Dzięki Auschwitz – głównemu odniesieniu wobec świata określanego systematycznie jako wrogi i antysemicki – Izrael otoczył się aurą świętości ostatniej z ofiar. Jednocześnie pozostaje głuchy na krytykę i racjonalny dialog z innymi narodami. I choć słusznie podkreśla wyjątkowy charakter eksterminacji Żydów europejskich, to przecież stałe i wyrwane z kontekstu odnoszenie się do Zagłady sprawia, że dokonuje się coś odwrotnego, czyli dezawuowanie znaczenia Shoah. Przetłumaczona na kilka języków książka Idith Zertal to cierpka, a zarazem „miłosna” refleksja nad społeczeństwem izraelskim i jego narodową tożsamością, nad budowaniem zbiorowej pamięci, nad kulturą i polityką śmierci.

Wydawnictwo Universitas

——————————————————————————————————————-


Göran Rosenberg
Kraj utracony. Moja historia Izraela

Kraj utracony. Moja historia Izraela to osobiste spojrzenie na dzieje państwa żydowskiego, ale także gruntowna analiza idei stojącej za jego powstaniem. Autor szuka jej historycznych korzeni, śledząc losy państwotwórczego mitu od biblijnego wygnania i obietnicy powrotu, przez ruch syjonistyczny i Holokaust, aż po polityczne decyzje ostatnich dekad. Wiedzie czytelnika poprzez czasy żydowskiej emancypacji, oświecenia, socjalizmu i nacjonalizmu. Pisze o apokaliptycznym cieniu Zagłady, radykalnym syjonizmie budowniczych państwa i sednie konfliktu palestyńskiego, ale też o rozdarciu pomiędzy koncepcją agresywnego wzrostu terytorialnego a nadzieją na pokój i normalizację. To książka nie tylko o Izraelu jako nowoczesnym państwie, ale też o jednej ze – zdaniem autora – najbardziej wpływowych utopii naszych czasów. Osobiste wspomnienia łączą się tu z próbą odpowiedzenia na pytanie, na ile Izrael jest spełnieniem mitu Ziemi Obiecanej, a na ile krajem zagubionym we własnej utopijności.

Wydawnictwo Czarne

————————————————————————————–

Raja Shehadeh,

Palestyńskie wędrówki. Zapiski o znikającym krajobrazie
Nagroda Orwella 2008. Palestyńskie wędrówki. Zapiski o znikającym krajobrazie to inne spojrzenie na konflikt izraelsko-palestyński. Autor książki, palestyński prawnik i pisarz, nie epatuje historiami pełnymi przemocy i rozlewu krwi, nie pisze o zamachach bombowych i cywilnych ofiarach. Opowiada o tym, jak zielone wzgórza zamieniają się powoli w betonowe twierdze, jak z horyzontu znikają oliwkowe gaje i pracujący w nich ludzie. Pokazuje, jak izraelskie państwo przy użyciu administracyjnych wybiegów wywłaszcza mieszkańców z ich ziemi i zasiedla ją nowymi osadnikami. Shehadeh, biorący jako adwokat udział w rozprawach, zna te historie od podszewki. Palestyńskie wędrówki to także osobista opowieść o losach jego rodziny, które splatały się z losami kraju.

Raja Shehadeh (ur. w 1951 r. w Jaffie) to palestyński  pisarz i prawnik, jeden z twórców organizacji praw człowieka Al-Hak (Prawda). Jest autorem  wielu książek na temat prawa międzynarodowego, praw człowieka i Środkowego Wschodu . Mieszka w Ramallah. Za Palestyńskie wędrówki otrzymał w  2008 roku Nagrodę Orwella.  W książce Shehadeh nie epatuje historiami pełnymi przemocy i rozlewu krwi, nie pisze o zamachach bombowych i cywilnych ofiarach. Opowiada o tym, jak zielone wzgórza zamieniają się powoli w betonowe twierdze i jak izraelskie państwo przy użyciu administracyjnych wybiegów wywłaszcza mieszkańców z ich ziemi i zasiedla ją nowymi osadnikami. Shehadeh, biorący jako adwokat udział w rozprawach, zna te historie od podszewki.

Przez lata dużo czytałem i pisałem o izraelskich planach osadniczych. Wiedziałem, że izraelscy urbaniści pracują nad tym, aby zacisnąć naszym miastom i wsiom pętle na szyjach i odgrodzić je od siebie. Zdarzało się, że podczas lektury przechodził mnie dreszcz: co będzie, jeśli plany dosięgną  miejsca, gdzie mieszkam? Co się z nami stanie? Jednak czytanie o czymś to nie to samo, co oglądanie tego na własne oczy. W bezpiecznej izolacji Ramallah nawet nie przeczuwałem zasięgu spustoszenia, jakie powodowała na naszych wzgórzach pełna rozmachu, przyspieszona budowa osiedli wokół mojego miasta.

(fragment książki)

Wydawnictwo Karakter

—————————————————————————————



Lobby Izraelskie w USA
Stephen Walt, John Mearsheimer

Po wielkich bólach, ukazuje się wreszcie dawno oczekiwany bestseller amerykański poruszający gorące stosunki na linii USA-Izrael, a także konflikt izraelsko-palestyński i jego kulisy. Autorzy, to profesorowie politologiii i stosunków międzynarodowych dwóch czołowych amerykańskich uniwersytetów; prof. Mersheimer – University of Chicago, zaś Walt – uniwersytet Harvarda. Ich książka spotkała się z ostrym sprzeciwem środowisk żydowskich zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, we Francji i…o dziwo, Niemiec. Znacznie życzlowiej przyjęto ją w samym Izraelu, gdzie literatury krytykującej politykę siły i militaryzmu brak. Krytycy amerykańscy czy niemieccy zarzucali autorom tendencyjność, antyizraelskość, a nawet antysemityzm. Mimo to, w przeciwieństwie do innego akademika piszącego o konflikcie bliskowschodnim i jego reperkusjach, Normanie Finkelsteinie (Wielka hucpa) swoich posad uniwersyteckich nie stracili. Co więcej, ich autorytet naukowy dzięki rzetelności i obiektywności znacznie wzrósł. Zresztą, gdyby było inaczej, nie wydalibyśmy jej.

Wydawnictwo Fijor publishing

————————————————————————————


Rabkin Yakov
W imię Tory. Żydzi przeciwko syjonizmowi

Zadaniem tej książki jest zaprezentowanie czytelnikowi historii oporu przeciwko „nieubłaganemu i wszechogarniającemu” zagrożeniu syjonizmu, oporu, którego konceptualne podłoże niewiele się zmieniło przez ostatnie 120 lat. Książka ta rzuca światło na żywotną, upartą postawę, którą zwolennicy syjonizmu postrzegają z kolei jako świętokradztwo. Wśród krytyków syjonizmu, z którymi spotykamy się na kartach książki, są nie tylko Żydzi noszący czarne płaszcze. Zaliczają się do nich wszyscy, którzy opierają swój sprzeciw na argumentach o charakterze judaistycznym: chasydzi i mitnagdim, Żydzi reformowani i konserwatywni, Żydzi z Izraela i diaspory, a nawet przedstawiciele nurtu narodowo-religijnego, którzy zakwestionowali własne syjonistyczne przekonania.

Książka prof. Y. Rabkina opisuje ostatnią, i dotąd najbardziej dramatyczną fazę konfliktu, jakie rozdzierał żydostwo niemal od zarania dziejów, konfliktu między dwoma zasadami leżącymi u jego podstawy: religijną zasadą przymierza i świecką w istocie zasadą plemiennej przynależności. Chodzi o istotę żydowskiej tożsamości: co w byciu Żydem decydujące, przynależność do narodu żydowskiego czy też udział w przymierzu, jakie naród ten zawarł z Bogiem i przestrzeganie religijnego prawa, które ze strony ludzkiej jest tego przymierza warunkiem.

 Wydawnictwo Dialog

—————————————————————————————————————————-

Raja Shehadeh

Obcy w domu

Nowa książka Shehadeha, autora Palestyńskich wędrówek nominowanych do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego: opowieść syna o wyzwalaniu się spod wpływu charyzmatycznego ojca, opowieść Palestyńczyka o życiu w okupowanym kraju. Shehadeh urodził się w 1951 roku, trzy lata po tym, jak jego rodzina została zmuszona do opuszczenia domu w zajętej przez Izraelczyków Jafie i przeprowadziła się do Ramallah. Jego dzieciństwo zostało naznaczone poczuciem straty i tęsknoty za tamtym wspaniałym miejscem. Autor wzrastał w cieniu ojca, adwokata i działacza politycznego, który jako jeden z pierwszych Palestyńczyków opowiadał się za utworzeniem dwóch państw, Palestyny i Izraela, przez co był przez swoich rodaków oskarżany o zdradę i kunktatorstwo. Sfrustrowany, w końcu wycofał się z polityki. W 1985 roku został zamordowany przez nieznanych sprawców. Shehadeh opisuje życie pod okupacją izraelską, codzienne trudności, z którymi borykają się Palestyńczycy i ich polityczne dylematy. Pisze też o faktach, które poznał dzięki pracy adwokata m.in. o brutalnych torturach, którym poddawani są ludzie przetrzymywani w izraelskich więzieniach. W poruszający sposób opowiada o swojej ambiwalentnej relacji z ojcem, rozpiętej między podziwem, miłością, potrzebą akceptacji a chęcią samostanowienia i odnalezienia własnej drogi, także politycznej. Poruszająca, szczera książka.

Wydawnictwo Karakter

—————————————————————————————————————————-

James L. Gelvin

Konflikt izraelsko-palestyński

Konflikt pomiędzy Izraelczykami i ich potomkami z jednej, a Palestyńczykami i ich spadkobiercami z drugiej strony trwa już od ponad stu lat i wywołuje liczne komentarze. Jego historia napisana przez Jamesa L. Gelvina stanowi intrygującą, przystępną i aktualną lekturę zarówno dla badaczy tej problematyki, jak i zwykłych czytelników. Autor rozpoczyna swoją opowieść w połowie XIX wieku, kiedy mieszkańcy osmańskiej Palestyny i Żydzi z Europy Wschodniej zaczęli się uważać za członków społeczności o charakterze narodowym. Następnie śledzi dalszy rozwój i wzajemne oddziaływanie tych dwóch wspólnot, od czasu pierwszych kontaktów w Palestynie aż do dziś, opisując naciski zewnętrzne i mechanizmy wewnętrzne, podsycające trwający pomiędzy nimi konflikt. Sytuując wydarzenia w Palestynie w znacznie szerszym kontekście historycznym, Gelvin umiejętnie wplata w swój wywód krótkie szkice biograficzne, relacje naocznych świadków, poezję, prozę i oficjalne dokumenty.

Konflikt izraelsko-palestyński to przystępne i barwne wprowadzenie do dziejów zmagań o Palestynę i konfliktu arabsko-izraelskiego. Ta książka może być przydatna dla każdego, kto szuka jasnego, obiektywnego i popartego rzetelną wiedzą spojrzenia na kwestię palestyńską.
Zachary Lockman (Uniwersytet Nowojorski)

James L. Gelvin jest profesorem historii na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles. Interesują go zagadnienia nacjonalizmu oraz historii społecznej i kulturalnej Bliskiego Wschodu na przełomie XIX i XX wieku. Jest autorem dwóch książek: Divided Loyalties: Nationalism and Mass Politics in Syria at the Close of Empire (1998) i The Modern Middle East: A History (2004).

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

—————————————————————————————————————————-

Jean Genet

Zakochany Jeniec

W 1967 roku Jean Genet, największy skandalista literacki powojennej Francji, załamany serią samobójstw i śmierci bliskich mu osób wpada w głęboką depresję. Gdy dochodzi do siebie po nieudanej próbie samobójczej, zjawiają się u niego członkowie prześladowanej afroamerykańskiej organizacji Czarne Pantery z prośbą o pomoc. Tak zaczyna się ostatnia przygoda wiecznego buntownika i outsidera.
W kolejnych latach kilkakrotnie odwiedza USA, a także spędza ponad pół roku w palestyńskich obozach w Jordanii. Staje się „zakochanym jeńcem” rewolucji, jednocześnie w pełni oddanym walce i krytycznym co do jej medialnego wymiaru.
Te dwa spotkania przywracają go do życia. Kiedy w 1982 roku na własne oczy ogląda ofiary masakry w Sabrze i Szatili, postanawia po czterdziestu latach powrócić do pisania prozy i po raz kolejny stanąć po stronie wykluczonych i prześladowanych.

Czytać Geneta to akceptować całkowicie nieoswojoną specyfikę jego wrażliwości, w której wciąż przenikają się rewolucja, pasja, śmierć i odrodzenie. Zakochany jeniec to z pewnością jedna z najmocniejszych i najlepszych książek dekady.
„The Observer”

Zakochany jeniec, pisany piórem maczanym w bólu, powstawał przez wiele lat. Jego język, choć przesiąknięty rozważaniami filozoficznymi, jest delikatny, jakby proustowski.
„The Washington Post Book World”

Gęsta i wymagająca książka, pełna wspomnień i marzeń Geneta, dygresji, plotek, anegdot, faktów i zmyślonych historii, których dość luźne połączenie daje efekt raczej impresjonistyczny niż informacyjny. Najlepiej widać to w sposobie pokazywania świata opartym na metaforycznym obrazowaniu.
„Library Journal”

To częściowo traktat filozoficzny, a częściowo dziennik. Nieposkromiona kaskada obrazów i skojarzeń układa się przede wszystkim w opis umysłowości Geneta, a nie w polityczną deklarację.
„Publishers Weekly”

Arcydzieło. Napisane wiarygodnie i z pasją, której źródłem może być tylko długotrwała wściekłość.
„Los Angeles Reader”

Wydawnictwo W.A.B.

—————————————————————————————————————————-

Shlomo Sand

Kiedy i jak wynaleziono naród żydowski

Kiedy powstał naród żydowski? Cztery tysiące lat temu, czy też wyszedł spod pióra żydowskich historyków w XIX w., którzy wykorzystując tradycję biblijną odtworzyli dzieje ludu, stanowiące podstawę do kształtowania przyszłego narodu?

W duchu historii kontrafaktycznej profesor Shlomo Sand zabiera nas w podróż przez „długą” historię Żydów. Czy mieszkańcy Judei zostali wypędzeni po zburzeniu Drugiej Świątyni w 70 r. n.e., czy jest to chrześcijański mit, który przeniknął do żydowskiej tradycji? Autor pokazuje, jak od XIX wieku czas biblijny zaczął być traktowany przez pierwszych syjonistów jako czas historyczny, czas narodzin narodu.

Nie jest to kronika wydarzeń, ale przede wszystkim krytyka obowiązujących historycznych dogmatów. Autor rozpoczyna od pytania zadanego przez historyka Marcela Detienne’a: jak „odnacjonalizować” historie narodowe? Próbuje też wskazać co było faktem, a co projekcją  w przeszłość narodowych marzeń.

Shlomo Sand, profesor historii na uniwersytecie w Tel Awiwie urodził się w Linzu (Austria) w 1946 roku. Zajmuje się historią idei i rolą inteligencji we współczesnym społeczeństwie, związkami kina z historią oraz rolą idei narodowej w budowie państw. Tematom tym poświęcił wiele artykułów i książek w językach francuskim, angielskim i hebrajskim.

Wydawnictwo Dialog

—————————————————————————————————————————-

Régis Debray

Sceptyk w Ziemi Świętej

„Książka Régisa Debraya pod nieco przewrotnym tytułem Sceptyk w Ziemi Świętej jest pozycją bardzo szczególną, z uwagi na sposób traktowania wędrówki po Ziemi Świętej, jako możliwości obserwacji wydarzeń bieżących, ale wynikających z wielowiekowej i niezwykle skomplikowanej historii tego regionu. Zderzenie trzech wielkich religii monoteistycznych, wpływ nakładających się warstw dziejowych na teraźniejszość, toczące się do dziś konflikty, a także zderzenie przeszłości z relacjami osób stojących po różnych stronach – wszystko to sprawia, że książka Debraya będąc próbą ukazania tego, co obecnie dzieje się na obszarze zwanym Ziemią Świętą, w wielu punktach burzy utrwalane zarówno przez hierarchię kościelną jak i historyków poglądy.”
Bruno Frappat

Wydawnictwo Dialog

—————————————————————————————————————————-

Susan Abulhava

Wiatr z północy

Burzliwa historia współczesnej Palestyny, opowiedziana jak jeszcze nigdy dotąd – przez pryzmat losów trzech pokoleń rodziny uchodźców.

Rok 1948. Palestyńska rodzina Abulhejas zostaje przesiedlona do obozu uchodźców w Dżeninie. Wygnani z ukochanych gajów oliwnych, pozostawieni w fatalnych warunkach, starają się przetrwa.Tęsknota za domem, nagła śmierć najbliższych, rozłąka, bratobójcza walka – los nie będzie dla nich łaskawy. Powieść Abulhawy odsłania ludzką twarz jednego z najbardziej zagorzałych konfliktów naszych czasów, dowodząc uniwersalnego pragnienia wspólnoty i bezpieczeństwa oraz własnego miejsca na ziemi. To opowieść o nieustannej walce i woli przetrwania, a także o uczuciu, co rzuca się bez strachu ku nieskończoności. 

Mocne i poruszające spojrzenie na losy Palestyńczyków od momentu powstania państwa Izrael. Susan Abulhawa opowiada o traumatycznych wydarzeniach z niekłamanym uczuciem, tworzy niezapomniane obrazy świata, w którym dobroć i okrucieństwo, miłość i nienawiść egzystują tuż obok siebie.
Michael Palin

Niezwykle wzruszająca książka, napisana z olbrzymią pasją i niezachwianą szczerością.
„Daily Mail”

Znakomita książka… Przyjaźń, miłość, codzienne wydarzenia skontrastowane z brutalnymi wyrokami historii – wszystko to sprawia, że opowieść Abulhawy ożywa na kartach książki.
„Independent”

Susan Abulhawa pochodzi z Palestyny, jej rodzice byli uchodźcami z Jerozolimy, obecnie mieszka w Stanach Zjednoczonych.

Wydawnictwo Prószyński i S-ka

—————————————————————————————————————————-

Mourid Barghouti

Jestem stamtąd, jestem stąd

Jestem stamtąd, jestem stąd to przejmujący zapis zesłania. Swobodnie wędrując w czasie między latami dziewięćdziesiątymi a teraźniejszością, Barghouti pisze o palestyńskiej historii i życiu codziennym. Mimo bolesnego tematu jego przejrzysta i wyrazista proza jest pełna życia i humoru. Można odnaleźć w niej szczęście z drobnych radości, które ratują w chwilach rozpaczy i zagrożenia. Jerozolima, Ramallah i rodzinna Dajr Ghassana są tłem tragicznego konfliktu izraelsko-palestyńskiego. Czułe i uważne spojrzenie autora sprawia, że czytelnika przejmuje groza, gniew i smutek.
Jestem stamtąd, jestem stąd to książka, której przeznaczeniem jest dołączyć do grona klasyki.

Głęboki wgląd w ciężki los Palestyńczyków oraz ich punkt widzenia na konflikt […]. Piękna.
Jake Wallis Simons, „Independent Sunday”

Zbawienna lekcja.
„Economist”

Kontemplacja egzystencjalnych warunków zesłania. […] Jeden z najlepszych obecnie opisów przesiedlenia Palestyńczyków.
Edward Said

Głęboki ból wygnania opisany u kresu dnia przez prawdziwego poetę.
John Berger

Barghoutiemu udaje się pozostać bezstronnym, powściągliwym i sprawiedliwym. Jego opowieść jest jednak także niezwykle smutna.
Tom Paulin, „Independent”

Barghouti opisuje życie codzienne za pomocą scenek, obrazów i dygresji. Polityka, poezja i osobiste wspomnienia łączą się dzięki temu w przenikliwą refleksję.
„Metro”

Wydawnictwo Czarne

—————————————————————————————————————————-

Raja Shehadeh

Dziennik czasu okupacji

W dniu 23 lipca 2010 roku Raja Shehadeh notuje:  „Od dłuższego czasu planowałem zejść zboczem koło naszego domu i uratować choć trochę skamieniałych korali, zanim dotrze tutaj nowa droga i ruszy budowa, a skamieliny zostaną rozbite w pył. Dziś nareszcie mi się udało; nazbierałem tyle, ile byłem w stanie unieść”.  W dzienniku palestyńskiego pisarza nie ma nieistotnych słów ani nieznaczących gestów. Każde zdarzenie, każda obserwacja jest impulsem do refleksji nad sytuacją  okupowanego kraju i zamieszkujących go ludzi. Być może wynika to z samej istoty życia w Palestynie: trudy codziennego życia sprawiają, że nawet zwykłe czynności, jak wyjazd do innego miasta, są skomplikowane i obwarowane systemem zakazów.

Shehadeh prowadził swe zapiski od grudnia 2009 do grudnia 2011 roku. W tym czasie na Bliskim Wschodzie sporo się działo: izraelskie wojsko zaatakowało turecką Flotyllę Wolności, zabijając dziewięć osób i raniąc dziesiątki innych, Arabska Wiosna obudziła nadzieję na demokratyczne przemiany w regionie, a Palestyna złożyła wniosek o uzyskanie statusu nieczłonkowskiego państwa-obserwatora w ONZ. Jednocześnie codzienne życie Palestyńczyków w żadnym stopniu nie uległo zmianie; nadal są traktowani jak obywatele drugiej kategorii, poddawani represjom, upokarzającym kontrolom, ograbiani z ziemi, pozbawiani swych praw. Raja Shehadeh, mieszkający w okupowanym przez Izrael Ramallah, w przejmujący sposób opisuje rzeczywistość w jej wymiarze publicznym i prywatnym, pokazując, jak polityka wpływa na codzienne życie Palestyńczyków.  Jego pisarstwo jest świadectwem nieustępliwej, choć podszytej goryczą walki o sprawiedliwość, w której autor nie unika także krytyki pod adresem swoich rodaków. Lektura książki Shehadeha to rzadka okazja, by na świat i Bliski Wschód spojrzeć z innej, nieobecnej w polskich mediach perspektywy.

Raja Shehadeh (ur. 1951 r.) jest palestyńskim pisarzem, prawnikiem, obrońcą praw człowieka. Opublikował kilka książek, m.in. Palestyńskie wędrówki i Obcy w domu. W 2008 roku otrzymał Nagrodę Orwella, w 2012 roku był finalistą Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego.

Wydawnictwo Karakter

—————————————————————————————————————————-

Judith Butler

Na rozdrożu. Żydowskość i krytyka syjonizmu

W jednym ze swoich esejów z „London Review of Books” Judith Butler pytała: „Co mamy zrobić z Żydami, którzy nie identyfikują się z Izraelem, a przynajmniej z izraelskim państwem?”. Książka Na rozdrożu: żydowskość i krytyka syjonizmu jest próbą odpowiedzi na to pytanie. Zarówno poszukiwaniem pozycji, z których Żydzi mogą krytykować politykę swojego państwa wobec Palestyny, jak i osobistym świadectwem autorki wypisania się z poparcia dla poczynań Izraela.

 Równocześnie jest też czymś więcej. Zapisem uważnej lektury Emmanuela Levinasa, Waltera Benjamina i Hannah Arendt, angażującą dyskusją z Edwardem Saidem i Primo Levim, a także prezentacją, tego jak filozofia pozwala zrozumieć teraźniejszość i wyobrazić sobie przyszłość konfliktu izraelsko-palestyńskiego.

 Judith Butler (1956) – amerykańska filozofka, profesorka literatury porównawczej i retoryki University of California w amerykańskim Berkeley, zajmuje się teoriami władzy, seksualności, tożsamości i płci. Jej najbardziej znaną książką jest wydana w 1990 roku Uwikłani w płeć. Feminizm i polityka tożsamości, która dała początek teorii queer (wyd. pol. Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2008).

Wydawnictwo Krytyki Politycznej

—————————————————————————————————————————-

Joe Sacco

Palestyna

Pod koniec 1991 i na początku 1992 roku, w trakcie pierwszej intifady, Joe Sacco spędził kilka miesięcy z Palestyńczykami na Zachodnim Brzegu i w Strefie Gazy, podróżując i robiąc notatki. Przeprowadził ponad 100 wywiadów z Palestyńczykami i Izraelczykami, aby zrozumieć naturę konfliktu palestyńsko-izraelskiego. Po powrocie do Stanów Zjednoczonych przystąpił do tworzenia Palestyny, w której połączył reporterskie techniki obserwacji, jako naocznego świadka, z medium komiksu, aby stworzyć opowieść o tym złożonym i nacechowanym emocjami problemie. Pokazuje tu wydarzenia z centrum palestyńskich doświadczeń, tworząc niezapomniany obraz, który maluje z wielką wnikliwością i niezwykłym humorem.

Palestyna otrzymała w 1996 roku American Book Award, ugruntowując pozycję Joe Sacco, jako czołowego twórcy reportaży komiksowych.

Wydawnictwo Timof i cisi wspólnicy

—————————————————————————————————————————-

Shlomo Sand

Kiedy i jak wynaleziono Ziemię Izraela. Od Ziemi Świętej do ojczyzny

„Kiedy i jak wynaleziono Ziemię Izraela” to kontynuacja fascynującej i kontrowersyjnej książki „Kiedy i jak wynaleziono naród żydowski”, w której profesor Shlomo Sand rozwija zarysowane wcześniej wątki i daje wykład na temat historii Ziemi Izraela.
Samo pojęcie „Ziemia Izraela” kryje w sobie pewną tajemnicę – za sprawą jakiej alchemii biblijna Ziemia Święta przekształciła się w nowożytną ojczyznę, z obywatelami, instytucjami politycznymi, granicami i armią służącą do ich obrony? Profesor Shlomo Sand zdekonstruował już mit wiecznego istnienia narodu żydowskiego, teraz zaś czyni to samo z legendami dławiącymi państwo Izrael, biorąc pod lupę tajemnicze, święte terytorium, ową Ziemię Obiecaną, do której Naród Wybrany ma mieć niezbywalne prawo. Czy pojęcie ojczyzny występuje już w Biblii i w Talmudzie? Czy wyznawcy religii mojżeszowej zawsze pragnęli żyć na Bliskim Wschodzie? Jak wyjaśnić fakt, że dziś większość ich potomków wcale nie ma ochoty tam mieszkać? I w końcu jak się ma sprawa z nieżydowskimi mieszkańcami tych ziem – mają prawo na niej żyć czy nie?

Shlomo Sand, profesor historii na uniwersytecie w Tel Awiwie, urodził się w Linzu (Austria) w 1946 roku. Zajmuje się przede wszystkim historią idei oraz rolą myśli narodowej w budowie państw. W Polsce ukazały się dotychczas jego dwie najbardziej znane książki – „Kiedy i jak wynaleziono naród żydowski” oraz „Dlaczego przestałem być Żydem. Spojrzenie Izraelczyka”.

Wydawnictwo Dialog

—————————————————————————————————————————-

Louisa Waugh

Spotkajmy się w Strefie Gazy

Czy Gazańczycy się bawią? Czy Strefa Gazy jest piękna? I czy reportaże telewizyjne wiernie ukazują codzienne życie w największym na świecie „więzieniu na wolnym powietrzu”?
Od pięknych plaż po zamknięte granice, od tajnej zabawy sylwestrowej po bazar z bielizną, na którym handlują tylko mężczyźni – laureatka Nagrody Ondaatje, Louisa Waugh, odmalowuje barwny, intymny portret mieszkańców Gazy, ukazując ich radości, smutki, nadzieje i bolączki. „Spotkajmy się w Strefie Gazy” to przejmujący portret śródziemnomorskiego kraju, wzruszająca opowieść o tym, co to dziś znaczy być Gazańczykiem.

Louisa Waugh mieszkała i pracowała w Strefie Gazy od grudnia 2007 do kwietnia 2009 roku. Jej inne książki to m.in. „Hearing Birds Fly: A Nomadic Year in Mongolia”, uhonorowana w 2004 roku przyznawaną przez Królewskie Towarzystwo Literackie Nagrodą Ondaatje, i „Selling Olga: Stories of Human Trafficking and Resistance”.

Prószyński i S-ka

—————————————————————————————————————————-

Konrad Pędziwiatr

Na Zachodnim Brzegu bez zmian

Wstrząsające relacje polskich wolontariuszy z palestyńskich Terytoriów Okupowanych, kreślące portrety zwykłych Palestyńczyków i opisujące życie codzienne mieszkańców małych wsi otoczonych nielegalnymi osiedlami żydowskimi oraz miast oddzielonych od świata murem, lub podzielonych zasiekami i check-pointami. Poza przemocą i terrorem izraelskim relacje te pokazują również, że wbrew przeciwnościom okupacyjnym ludzie dalej potrafią cieszyć się życiem, a niektórzy – jak producent piwa Taybeh – osiągnąć nawet sukces ekonomiczny. Są przykładem aktywnego zaświadczania o realiach życia na terytoriach palestyńskich pisanych różnymi stylami i w różnym czasie.

Wydawnictwo Książka i Prasa

—————————————————————————————————————————-

Illan Pappe

Czystki etniczne w Palestynie

W Czystkach etnicznych w Palestynie Ilan Pappé sięga do wydarzenia, bez którego nie można zrozumieć genezy izraelskiej okupacji Palestyny, a także charakteru najdłuższego konfliktu na Bliskim Wschodzie. Izraelski historyk pisze o Nakbie, brutalnej czystce etnicznej na 800 tys. ludzi, która stała się fundamentem państwa Izrael. Rozpoczęta przez bojówki syjonistyczne na początku 1948 r., pół roku przed proklamowaniem państwa żydowskiego i wybuchem wojny izraelsko-arabskiej, przez wiele dekad była wydarzeniem zapomnianym i nieobecnym w oficjalnej historiografii Bliskiego Wschodu. Bazując na bogatej dokumentacji oraz świadectwach oprawców i ocalonych, Pappé rekonstruuje kolejne etapy czystek. Od pierwszych pomysłów „transferu” rdzennej ludności i budowy czystego etnicznie państwa, które rozwijały się w ruchu syjonistycznym już w latach 30. XX w., przez przygotowanie masowych wypędzeń w ramach planu Dalet, którym patronował sam Dawid Ben Gurion, aż po jego konsekwentne wykonanie przez zniszczenie ponad 400 palestyńskich miast i wsi. Autor pisze o terrorze, masakrach, torturach, grabieżach i gwałtach, ostatecznie obalając mit pokojowych początków Izraela. Dowodzi też, że izraelska polityka czystek etnicznych nie zakończyła się w 1949 r. i, w zmienionych formach, trwa do dziś. Jednocześnie izraelski historyk przywraca pamięć o kraju wymazanym z kart historii, opisuje bohaterski opór jego mieszkańców i składa hołd tym, którzy nigdy nie pogodzili się z utratą swojego miejsca na Ziemi.

Wydawnictwo Książka i Prasa

—————————————————————————————————————————-

Joe Sacco

Strefa Gazy. Przypisy

Rafah, miasteczko położone na samej krawędzi Strefy Gazy, to miejsce zapuszczone. Za budynkami z gołego betonu kryją się zaułki usłane śmieciami. W wąskich uliczkach roi się od małych dzieci i bezrobotnych mężczyzn. Na granicy z Egiptem trwa wyburzanie i obracanie w gruzy całych połaci miasta. Rafah to dziś, jak zawsze zresztą, jedno z niechlubnych ognisk najzacieklejszego konfliktu na świecie.

W przepaściach archiwów tkwi pogrzebany pewien krwawy incydent z 1956 roku, w którym od strzałów izraelskich żołnierzy zginęło 111 Palestyńczyków. Ów dzień w Rafah – masakra z zimną krwią czy też straszliwa w skutkach pomyłka, pozornie zaledwie przypis w obszernej historycznej relacji o zabijaniu – stał się areną konkurujących ze sobą prawd, tak charakterystycznych dla wojny niemożliwej do rozstrzygnięcia. Próbując dojść do sedna tego, co się wtedy wydarzyło, Joe Sacco zanurza się w codziennym życiu Rafah i sąsiedniego miasteczka Chan Junis, aby odkrywać gazańską przeszłość i teraźniejszość. Strefa Gazy. Przypisy to opowieść, która przechodzi płynnie od jednej wojny do drugiej, przerzucając most nad pięćdziesięcioma latami historii, a ożywiona głosami uchodźców i dzieci, wdów i szejków, skupia w sobie esencję tragedii.

Kolejny raz, podobnie jak w Palestynie i Strefie bezpieczeństwa Goražde, dzięki swemu niepowtarzalnemu wizualnemu zmysłowi dziennikarskiemu Joe Sacco przedstawia ziemię, o którą toczy się walka, z genialną dbałością o szczegóły. W Strefie Gazy. Przypisach, jak dotąd najambitniejszym ze swoich dzieł, przeobraża jeden z kluczowych konfliktów naszej epoki w doświadczenie bliskie i bezpośrednie.

Joe Sacco, jeden z czołowych światowych rysowników komiksów, nazywany jest często twórcą komiksu wojennoreportażowego. Jest autorem między innymi książek: Palestyna, za którą otrzymał nagrodę American Book Award, i Strefa bezpieczeństwa Goražde – ta druga zdobyła nagrodę Eisnera oraz została uznana za ważną książkę (Notable Book) przez „New York Timesa” i za najlepszy komiks roku 2000 przez magazyn „Time”. Książki Joego Sacco wydano już w czternastu językach. Reportażowe komiksy jego autorstwa ukazywały się w magazynach „Details”, „New York Times Magazine”, „Time” i „Harper’s”. Joe Sacco mieszka w Portlandzie w amerykańskim stanie Oregon.

Wydawnictwo Timof i cisi wspólnicy