Izraelskie firmy zaangażowane w utrzymywanie systemu apartheidu inwestują w Polsce

Izraelskie firmy zaangażowane w utrzymywanie systemu apartheidu inwestują w Polsce

Dnia 18 kwietnia b.r. odbyło się śniadanie biznesowe z cyklu spotkań Business Breakfast 2013, zorganizowane przez Departament Handlu Ambasady Izraela w Polsce wraz z organizacjami zrzeszonymi w Izbie Handlowej Izrael – Polska.  Przedstawiciele firm izraelskich: Mekorot oraz Tahal Polska prezentowali nowoczesne technologie i rozwiązania w dziedzinie zarządzania, eksploatacji i monitoringu sieci wodociągowo – kanalizacyjnych. [1]

W spotkaniu z polskiej strony uczestniczyli przedstawiciele Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji, Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Komisji Gospodarki, Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w Sejmie Rzeczpospolitej Polskiej, Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego, wójtów oraz firmy deweloperskie. [2]

Obie biorące udział w spotkaniu firmy izraelskie są zaangażowane w nielegalne działania na Palestyńskich Terytoriach Okupowanych, przyczyniając się bezpośrednio do łamania prawa międzynarodowego i praw człowieka. Działalność tych firm przyczynia się do utrzymywania systemu apartheidu, którego jednym z podstaw jest dyskryminacyjny charakter w dostępie do zasobów wody i infrastruktury na Zachodnim Brzegu, a także wspieranie nielegalnych osiedli i grabież ziemi, wody i surowców.

Działalność ta jest potępiana przez społeczność międzynarodową, w tym m.in. przez UE, która niedawno opublikowała wytyczne wykluczające z wszelkich projektów unijnych wszystkie firmy zamieszane w działalność w nielegalnych osiedlach na Palestyńskich Terytoriach Okupowanych, podkreślając tym samym ich nielegalny charakter, a także wytyczając tym samym szlak dla wszystkich państw członkowskich sugerując zaprzestanie inwestycji i kooperacji z tymi firmami.

Z otrzymanych niedawno informacji z izraelskiego MSZ wynika, że co najmniej pięć państw członkowskich UE (Wielka Brytania, Niemcy, Dania, Holandia i Szwecja) ostrzega przedsiębiorców przed inwestycjami i jakąkolwiek aktywnością w nielegalnych osiedlach izraelskich na Palestyńskich Terytoriach Okupowanych, która może skutkować złamaniem lokalnego i międzynarodowego prawa. [3]

Poniżej prezentujemy podstawowe informacje na temat firm Mekorot i Tahal, oraz przykłady ich zaangażowania w nielegalnych osiedlach na palestyńskim Zachodnim Brzegu:

Wodny apartheid na Palestyńskich Terytoriach Okupowanych

Mekorot – izraelski dostawca wody

Mekorot jest izraelską firmą będącą publicznym dostawcą wody, dostarczającą 90% wody pitnej dla obywateli Izraela. Zarówno wewnątrz Zielonej Linii jak i na Palestyńskich Terytoriach Okupowanych zarządzanie zasobami wodnymi oraz ich dostawy kontroluje izraelskie państwo.
Mekorot zapewnia infrastrukturę dla dostaw wody w izraelskich osiedlach oraz zarządza wodą zagrabioną Palestyńczykom na terytoriach okupowanych. W regionie Nagab / Negev Izrael odmawia uznania 45 wiosek, gdzie żyje ok 160 tys. palestyńskich Beduinów oraz zakazuje budowy sieci wodnych w celu zapewnienia wody pitnej w tych miejscowościach.

W styczniu 2012 roku francuska komisja parlamentarna ds. zagranicznych opublikowała raport, w którym określiła izraelską politykę w zakresie dystrybucji wody na Zachodnim Brzegu mianem “wodnego apartheidu”. W raporcie oskarżono Izrael o niszczenie palestyńskich studni i cystern oraz o dyskryminacje w dostępie do wody. Autorzy raportu podkreślili, że “około 450 tysięcy izraelskich osadników na Zachodnim Brzegu zużywa więcej wody niż 2,3 miliona mieszkających tam Palestyńczyków”. [4]

Poprzez odmowę dostępu do wody i urządzeń sanitarnych, Mekorot współpracuje z państwem Izrael w realizacji zinstytucjonalizowanego “wodnego apartheidu”, będącego elementem izraelskiej polityki czystek etnicznych, których celem są palestyńskie społeczności. Biorąc pod uwagę poważne konsekwencje odmowy dostępu do wody, firma ta może być bezpośrednio zaangażowana w prześladowanie ludności palestyńskiej. Korzyści firmy Merokot z izraelskiej polityki osadnictwa, implikują szeroki zakresu łamania praw człowieka.

Zgodnie z międzynarodowym prawem humanitarnym Izrael, jako siła okupująca Zachodni Brzeg i Strefę Gazy, ma obowiązek zapewnienia ludności cywilnej opieki społecznej oraz zagwarantowania jej podstawowych środków koniecznych do przeżycia, takich jak jedzenie, woda, lekarstwa i schronienie. Zgodnie z Konwencją Genewską, Palestyńczycy mają prawo do dostępu do wody pitnej oraz zasobów wodnych do celów higieny osobistej. [5]

Izrael ratyfikował Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych (International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights – ICESCR), gwarantujący prawo do wody. We wrześniu 2010 Komitet Praw Człowieka ONZ po raz pierwszy potwierdził, że prawo człowieka do wody i higieny jest prawnie wiążące. [6]

Izrael jest jednak jednym z trzech krajów, które nie uznały żadnego z tych dwóch praw. [7]

„Wodny apartheid” realizowany przez Mekorot

 Zarządzanie izraelskim systemem wodnym:

  • Mekorot zarządza izraelskim systemem wodnym od 1950 roku pozbawiając społeczność palestyńską możliwości dostępu do wód Jordanu.
  • Na specjalnym posiedzeniu Komisji Finansów Knesetu z okazji 75-lecia powstania firmy Mekorot, jej dyrektor generalny Shimon Ben Hamo przewidywał, że: “już od początku 2014 roku Izrael będzie miał tyle wody, aby uzupełnić 1,5 mln metrów sześciennych brakujących rezerw”. Jednocześnie Izrael i firma Mekorot systematycznie pozbawiają Palestyńczyków nie tylko na Palestyńskich Terytoriach Okupowanych, ich prawa do wody i urządzeń sanitarnych.

Zarządzanie izraelską grabieżą wody i apartheid na Palestyńskich Terytoriach Okupowanych:

W 1982 roku poprzez wojskowy nakaz infrastruktura wodna na Zachodnim Brzegu kontrolowana przez armię izraelską została przekazana firmie Mekorot.

  • Mekorot zarządza 42 źródłami wody na Zachodnim Brzegu, głównie w rejonie Doliny Jordanu, z których najczęściej woda jest dostarczana do osiedli izraelskich. Poprzez czerpanie zysków z osiedli firma Mekorot jest odpowiedzialna za łamanie praw człowieka. Studnie Mekorot ulokowane teraz za murem apartheidu, który uniemożliwia Palestyńczykom dostęp do ich własnych zasobów wodnych pozwala izraelskiej firmie czerpać wyłączne korzyści z podziemnych zasobów wód.
  • Mekorot systematycznie dyskryminuje Palestyńczyków: zużycie wody przez Palestyńczyków na Palestyńskich Terytoriach Okupowanych wynosi około 70 litrów dziennie na osobę – znacznie poniżej 100 litrów na mieszkańca dziennie zalecanych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) – podczas gdy Izraelczycy zużywają cztery razy więcej, około 300 litrów. W niektórych rolniczych społecznościach Palestyńczycy muszą przetrwać mając do dyspozycji znacznie mniej niż nawet te średnie 70 litrów, w niektórych przypadkach dysponują zaledwie 20 litrami dziennie, co stanowi minimalną ilość wody zalecaną przez WHO w sytuacjach awaryjnych.
  • W ostatnich latach, Palestyńczycy są zmuszeni do kupowania znacznych ilości wody. Woda ta jest pobierana przez Mekorot z warstwy wodonośnej gór, skąd Palestyńczycy powinni mieć możliwość poboru dla siebie. W ten sposób firma Mekorot generuje zyski z ogólnego systemu łamania praw człowieka utworzonego przez izraelską okupację.
  • Według Banku Światowego, “implikuje to znaczące konsekwencje dla gospodarki oraz rolnictwa. Według wstępnych szacunków, koszty te mogą osiągać nawet 10% PKB, oraz wiązać się z utratą ok 110 tys. miejsc pracy.”

Tahal – izraelska grupa inżynierska

Tahal to największa izraelska grupa inżynierska utworzona przez rząd Izraela. Odbiorcami usług świadczonych przez Tahal jest m.in izraelskie Ministerstwo Zdrowia, Obrony Narodowej, Rozbudowy i Planowania, Spraw Wewnętrznych, Transportu i Energii, Infrastruktury oraz państwowa kompania wodna Mekorot, która jest bezpośrednio zaangażowana w grabież wody i dyskryminacyjny system przydzielania wody na Zachodnim Brzegu. Tahal jest jedną z głównych firm biorących udział w rozbudowie i rozwoju infrastruktury systemu apartheidu i kolonizacji. [8]

Tahal szczyci się na swojej stronie internetowej m.in. budową szczecińskiej kanalizacji sanitarnej, czy Miejscami Obsługi Podróżnych przy drodze ekspresowej S8 [9], pomijając oczywiście informacje o aktywnym udziale tej firmy w utrzymywaniu systemu apartheidu i kolonizacji na Palestyńskich Terytoriach Okupowanych, gdzie ponosi odpowiedzialność za nielegalną grabież wody z formacji wodonośnych położonych na okupowanym Zachodnim Brzegu, dystrybuując wodę do użytku mieszkańcom Izraela oraz nielegalnym osadnikom na Zachodnim Brzegu – co według postanowień Konwencji Genewskiej jest zbrodnią wojenną.

Grupa Tahal opracowała m.in. plan generalny dla systemu oczyszczalni ścieków w Jerozolimie, który po ukończeniu będzie służyć okolicznym nielegalnym osiedlom. Ich plany obejmują również budowę oczyszczalni ścieków na palestyńskiej ziemi w obszarze Nabi Mussa w dolinie Jordanu na okupowanym Zachodnim Brzegu, oraz budowę zbiornika Oga, który będzie używany do nawadniania drzew daktylowych w gospodarstwach nielegalnych osadników. [10]


[5] COHRE (Centrum Praw Mieszkaniowych i Eksmisji) (2008), Policies of Denial: Lack of Access to Water in the West Bank, http://www.cohre.org/topics/water-and-sanitation, http://www.cohre.org/topics/water-and-sanitation

[6] Amnesty International (2010), UN Affirms the Right to Water and Sanitation as Legally Binding: http://livewire.amnesty.org/201012/10//a-historic-step-as-un-affirms-the-right-to-water-and-sanitation-as-legally-binding/ (z lutego 2011)

[7] Dokument – United Nations: Historic re-affirmation that rights to water and sanitation are legally binding http://www.amnesty.org/en/library/asset/IOR402010/018//en/34b489009-ee48-4659-a639-e887112e5f7/ior400182010en.html